Ergonomie
Ergonomie (van het Griekse ergon = "werk" en nomos = "wet, regel") is de wetenschap van het ontwerpen van werkplekken, producten en werkomgevingen die voldoen aan de menselijke behoeften. Het doel van ergonomie is om werksystemen te optimaliseren zodat ze zich optimaal aanpassen aan de fysieke en mentale behoeften van mensen. Dit bevordert de gezondheid, de veiligheid en het welzijn.
Types ergonomie
De International Ergonomics Association (IEA) benadrukt dat alleen een interdisciplinaire aanpak die fysieke ergonomie, cognitieve ergonomie en organisatorische ergonomie combineert, leidt tot echt menselijke arbeidsomstandigheden. Deze drie pijlers van ergonomie op de werkplek houden rekening met lichaamshouding en bewegingspatronen, maar ook met mentale processen, de werkorganisatie en de sociale omgeving.
Fysieke ergonomie
Fysieke ergonomie houdt zich bezig met het optimale ontwerp van werkomstandigheden, rekening houdend met lichaamshouding, bewegingspatronen en het vermijden van fysieke belasting. Belangrijke factoren hierbij zijn bijvoorbeeld de juiste hoogte van de grijper, het ergonomische eigengewicht bij het tillen en dragen van lasten en het gebruik van ergonomische handgrepen en geschikte ergonomische arbeidsmiddelen. Dergelijke maatregelen helpen pijn aan de achterkant, houdingsbeschadigingen en aandoeningen van het bewegingsapparaat te voorkomen en staan centraal in de Duitse arbeidsplaatsenverordening en in de arbowetgeving.
Cognitieve ergonomie
Cognitieve ergonomie is gericht op het verminderen van mentale en psychologische stress die veroorzaakt kan worden door factoren zoals prestatiedruk, vermoeidheid of complexe werkprocessen. Aspecten zoals software-ergonomie, gebruiksvriendelijkheid en het vermijden van fouten door goede human factors engineering zijn hierbij bijzonder belangrijk. Het helpt ook om stress en mentale belasting op de werkplek te verminderen en zo het mentale welzijn te versterken.
Organisatorische ergonomie
Organisatorische ergonomie houdt zich bezig met het ontwerp van werkprocessen en werktijden om een gezond evenwicht tussen werk en privé mogelijk te maken en te voorkomen dat er te veel of te weinig wordt gevraagd. Modellen voor flexibele werktijden, maatregelen zoals training in mindfulness, een slim ontwerp van pauzes en gezondheidsbevordering op de werkplek (BGM), waaronder sportcursussen, bevorderen de motivatie en tevredenheid van werknemers. Extra voordelen zoals kinderopvang op de werkplek of andere voordelen voor werknemers ondersteunen ook de combinatie van werk en privéleven.